Aanvullende info
Intensiever/of langdurig gebruik heeft gevolgen voor de evenwichten in het brein. Er kunnen natuurlijk door bepaalde drugs inderdaad cellen helemaal afsterven maar dat is dan meestal als gevolg van alcohol of door situaties waarin een overmaat aan downers een tekort aan zuurstof heeft laten ontstaan.
Nee, niet alles laat zich zo maar herstellen, en al helemaal niet op korte termijn. Daar denken we soms en beetje naïef over. Sommige schade door gebruik of door de gebrekken die zijn ontstaan door het middelengebruik, die kun je over jaren blijven voelen. Korsakov bijvoorbeeld herstelt echt niet ineens als je stopt met het drinken van alcohol (sterker nog… maar daar zeg ik zo iets over). Flink cocaïne-gebruik put de dopamine voorraad zodanig uit dat de gevolgen makkelijk een jaar zichtbaar blijven. Dat los je niet op met “een goeie maaltijd de volgende dag “(ook al doet ie inderdaad wel goed).
Aan de andere kant is goede en aangepaste dagelijkse voeding natuurlijk wel belangrijk om herstel zo snel mogelijk te laten verlopen.
En niet alleen dat!
Het is goed mogelijk dat tekorten (van vóór het regelmatig gebruik of juist dóór regelmatig gebruik) ook zorgen voor meer kans op het verslavingsgevoel van ‘craving’ dat zorgt voor uitglijders en wegglijders.
Er zijn zelfs theorieën dat verslavingen kunnen voortkomen uit een voeding die onvoldoende rekening houdt met de behoeften van het brein (denk bijvoorbeeld aan de extra behoefte aan serotonine bij depressie en de extra behoefte aan dopamine bij ADHD).
De belangrijkste centrale drie om over na te denken zijn:
- Serotonine,
- Dopamine en
- GABA
Maar ook tekorten aan andere neurologische prikkelstoffen zoals adrenaline en testosteron en oxytocine hebben belangrijke effecten op jouw beleving van energie voor, en “zin in” en motivatie voor jouw dagelijks leven.
wordt nog aan gewerkt…
Algemeen
Goede voeding is dus belangrijk. En wat is dan “een goede voeding”? is de logische volgende vraag. Want daar zijn nogal wat ideeën en geloofjes en onzinverhalen over.
Vaak wordt een zogenaamd “anti-inflammatory diet” aangeraden. Een dieet dus waarin met name minder suiker en koolhydraten in zitten. Maar wel een dieet met veel proteïnen. Dus ga niet gelijk voor nou ineens heel gezond “vega” want het is juist even goed als de extra voedingsstoffen even ruim aanwezig zijn. Doe dat nou pas na maanden of zelfs een jaar (als gezegd, er is niet niks gebeurd voor je brein).
Eet bijvoorbeeld bruine bonen en volkoren producten (voor het foliumzuur -d.i. Vit B11-), eet dingen als waterkers en jonge broccoli (voor de sulforafaan -dat de afval verwerking wat lijkt te verbeteren-), eet vette vis (visolie voor de Omega 3, eet curries (curcumine) en drink groene thee (voor de catechinen).
Het is even oppassen met junk-food, ‘lege koolhydraten’ en suiker. Met name de snelle suikers die geven vaak wel even fijn een instant gevoel van energie omdat ze snel worden opgenomen in je lichaam en jouw spieren en brein snel van makkelijk te gebruiken energie voorzien. Maar daarin ligt dus gelijk het lastige aspect van suikers: snelle suikers mobiliseren ook snelle afbraak en snelle opname in het lichaam. Daardoor zie je dat suiker en insuline sterke wisselingen meemaken en al die schommelingen in de balans, al die korte termijn oplossingen dragen niet echt bij aan een stevigheid in het herstel. Je voelt je snel “wankel” en “ineens moe terwijl je net nog energie leek te hebben”. Een dergelijke lichaamsbeleving draagt niet echt bij aan jouw mogelijkheid om trek te kunnen uithouden, als je daar af-en-toe last van krijgt. Dat geeft makkelijk dat je maar even “chemisch bij springt” om je gevoel te kanaliseren.
Hierbij kunnen we soms ook best wat extra vitaminen gebruiken, aan de andere kant kan natuurlijk juist de “quick fix”-gedachte -“ik gooi er even iets in zodat ik me zo weer beter voel”- ook weer een risico voor de leefstijl. Even een pil nemen is makkelijker dan daadwerkelijk de voeding en je leefstijl aanpassen en je ziet ook regelmatig dat mensen aan de ene kant echt serieuze aanslagen doen tegen hun lichaam met het gebruik van middelen en dat er aan de andere kant handenvol vitamines en voedingsproducten worden bij geslikt “voor de gezondheid”. Iets meer balans hierin helpt zeer waarschijnlijk ook het zenuwstelsel om meer gebalanceerd te functioneren.
Het kan ook waardevol zijn om in een periode van afkick en controle herstel even het dieet ook even wat aan te vullen. Als gezegd, ik ben niet zo “van de pillen” en de hele dure urine (omdat je waarschijnlijk toch echt een groot deel van je duur gekochte vitaminen ongebruikt weer uit plast). Maar met name stoffen als Vitamine D, Vitamine B-complex en visolie kunnen gebruikt worden als aanvulling van zo’n anti-inflammatoir dieet, zeker tijdens de eerste fase.
Slaap
Slaap is best een complex iets. Slapen is niet zozeer dat je uit staat aan het einde van de dag. Het is ook dat je rust neemt na een dag waarin je dingen hebt gedaan. Als je niks hebt gedaan met de dag is het lastiger inslapen. Daarom zijn er dan ook veel verschillende stoffen belangrijk voor een goede slaap. Je zou kunnen zeggen dat GABA, melatonine, serotonine, maar ook dopamine en zelf adrenaline eigenlijk allemaal nodig zijn voor een goede regelmatige en rustgevende slaap.
Met name het GABA-systeem, eigenlijk een beetje het systeem waarmee je een brein rustig een beetje kunt bijremmen op alle niveaus, dat kan behoorlijk zijn aangetast door regelmatig alcohol- en al helemaal door regelmatig GHB-gebruik.
Slapeloosheid is dan ook vrijwel altijd het gevolg. Je kunt je voorstellen dat je brein in een tijd van controle herstel toch al genoeg heeft om over na te denken en te piekeren… en als dan ook nog eens de remleidingen niet goed werken…
Magnesium en Thiamine (Vitamine B1) zijn belangrijk, en een korte periode van melatonine op momenten dat de slaap niet wil komen, dat kunnen waardevolle aanvullingen zijn.
Serotonine
Tryptofaan is nodig voor de aanmaak van serotonine: kalkoen, banaan, walnoten, kikkererwten.
ADHD en suikerbehoefte… suiker… voor serotonine aan te maken?
Serotonine herstel
Morgen: (zink, magnesium en visolie, met voor de dag nog wat extra multivitaminen, B-complex, probiotica) en in de avond (zink, magnesium en visolie)
Dopamine
Dopamine is erg populair en er is veel aandacht voor de gedachte dat het dopaminegehalte zoveel mogelijk verhoogd zou moeten worden omdat dat het “lust”-hormoon zou zijn. (kijk ook op PraatmetHans.nl over Dopamine*)
Maar het is belangrijk om niet alleen te kijken naar het dopamine gehalte maar juist naar de gevolgen van dopamine prikkeling in de effector-cellen. Schijnbaar grote dopamine-uitstoot (zoals door cocaïne-gebruik bijvoorbeeld, dat geeft direct veel reactie in de effectorcellen. Maar daaropvolgend gooien die effectorcellen hun receptoren dicht zodat je de volgende keer nog meer dopamine nodig hebt om hetzelfde effect te krijgen. De effector cellen ‘beschermen’ zich als het ware tegen te grote pieken van dopamine.
Als er geen sloten in de deuren zitten kan je nog zo veel sleutels bij je hebben…
Glutamine kan een beetje ondersteuning geven, de Mucuna Pruriens*-boon (fluweelboon*) kan een aanvulling zijn om de L-dopa wat op te hogen maar het heeft geen zin om er veel van te gaan slikken “omdat het dan sneller zou gaan” -waarschijnlijk werk je de aanmaak van receptoren proces daarmee voornamelijk maar tegen.
Specifiek Alcohol
Onthoudt, de cellen van het brein -en zeker de celletjes die om onze breincellen heen zitten om deze te voeden en te onderhouden- die zijn voor een belangrijk deel opgebouwd uit vetten. Bedenk je wat alcohol doet met vet… Niet voor niks gebruiken we op vettige ramen alcohol om schoon te maken: alcohol lost vet gewoon op.
Uiteraard, dit is heel erg simpel gesteld en het is echt niet zo dat een borrel je halve brein oplost. Maar het is wel zo dat iedere eenheid toch waarschijnlijk wel een aantal cellen kost. Nou hebben we er best een paar maar het is allemaal wel eindig.
Alcohol in de fase van de afkick heeft ook nog een specifieke behoefte: Thiamine ofwel Vitamine B1! Hoe het precies werkt is niet bekend maar een centraal zenuwstelsel dat aan het afkicken is, dat heeft veel (extra) vitamine B1 nodig. Meestal ben ik niet zo van de “pillen” maar hier mag een periode lang ‘sochtends en ‘savonds duidelijk extra Vitamine B1 gebruikt worden. Doe dit liefst in overleg met je huisarts om de extra hoeveelheid te bepalen…
ja, we weten ook wel dat een aantal mensen niet graag met de huisarts praat omdat zij de diagnose “verslaafd” niet graag in hun electronisch patienten dossier hebben staan (the interwebz doesn’t forget) maar toch is overleg met iemand met kennis van zaken wel belangrijk in deze).
Oh, en eet niet te veel rauwe vis in deze periode, omdat dit vitamine B1 inactiveert.
Meer dan voeding en vitaminen alleen
En zoek het niet alleen in voeding en vitaminen. Leefstijl en met name de gevoelens die je jezelf toestaat in dat dagelijkse leven, dat is erg bepalend voor de aanmaak en het gebruik van bepaalde prikkelstoffen in het brein. Psychotherapie en coaching blijken op de lange termijn zonder meer de verhoudingen van prikkelstoffen in het brein te verbeteren. Maar leefstijl werkt ook heel direct!
Bijvoorbeeld een uitgebreide massage (als je jezelf daaraan over kunt geven en niet gaat liggen knokken tegen jezelf) laat duidelijk endorfine vrijkomen op een heel gezonde manier. Of aan de andere kant zie je dat mensen met verslavingen vaak niet zoveel aandacht hebben voor zelfzorg. Maar chronische pijn kun je toch echt maar beter behandelen want chronische pijn (en dus een chronische behoefte aan lichaamseigen pijnremming) put de eigen endorfine-voorraad uit.
Nabijheid in letterlijke en overdrachtelijke zin laat oxytocine vrijkomen, een beetje afhankelijk van de opvoeding natuurlijk. Want mensen met een onverwerkt traumatische opvoeding blijken eerder adrenaline vrij te maken als gevolg van nabijheid dan oxytocine. Maar als gezegd, wanneer er op emotioneel niveau gewerkt wordt aan de afgunst in het heden en aan de begrijpelijke boosheid over het verleden, dan lijken dergelijke paradoxale reacties als gevolg van trauma ook om te draaien te zijn zonder dat je er pillen in gooit.
Mogelijk is de moeite om je ergens “commitment” voor te voelen niet alleen maar een gevolg van de hoop-ondermijnende teleurstelling in jezelf maar is er ook een gebrek aan het effect van dopamine in de effector-cellen van het zogeheten dopaminerge systeem. Dat is niet alleen door dopamine tekorten (die zou je met voeding inderdaad sneller kunnen rechttrekken), het is waarschijnlijk juist ook een probleem dat ontstaat door een verminderd aantal dopamine receptoren (als er geen receptoren zijn voor dopamine kan je nog zo veel dopamine in een lijf gooien: als er geen slot is heeft het geen zin om heel veel sleutels bij je te hebben). Het gevolg van dopamine tekorten, het niet toegewijd zijn, het “gebrek aan commitment” , dat zie je dan ook vaak bij verslaafden. En dat wordt zowel een gevolg als een oorzaak voor het verder schrijden van het verslavingsproces. Waarschijnlijk is het best een erg goed idee (veel mensen met verslavingen zeggen veel te hebben gehad aan dingen als “bidden” en “concentratie oefening” en “meditatie”). Meditatie blijkt ook het dopamine gehalte en vooral de dopamine effecten in het brein te versterken. Commitment oefenen middels meditatie o.i.d. is dus waarschijnlijk een erg goed idee.